W piątek 29 listopada br., na Cmentarzu Powstańców Listopadowych w Kopnej Górze odbyły się uroczystości upamiętniające 189. rocznicę wybuchu zrywu niepodległościowego, w których uczestniczyli m.in. premier Mateusz Morawiecki, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Kasprzyk, minister edukacji narodowej Dariusz Piontkowski, parlamentarzyści, samorządowcy, kombatanci, żołnierze i funkcjonariusze służb mundurowych, harcerze oraz okoliczni mieszkańcy.

Podczas swego przemówienia premier Mateusz Morawiecki podkreślił, że powstańcy listopadowi godni są takiego uczczenia, ponieważ w najtrudniejszych okolicznościach walczyli o „rzeczywistą niepodległość”. Powiedział także, że powstanie było w sercach Polaków, bo w sercach Polaków zawsze jest wolność. Polacy nie godzą się na ułudę wolności a taką ułudą było ówczesne Królestwo Polskie.

- Wszystkim im winni jesteśmy cześć i pamięć. Chwała powstańcom listopadowym! Chwała wszystkim Polakom, którzy na przestrzeni wieków walczyli o wolną Polskę orężem, piórem, walczyli na najróżniejsze sposoby! Pamięć o nich niech nie zaginie. Cześć ich pamięci, chwała bohaterom! - tymi słowami zakończył swoje wystąpienie szef rządu.

--

Powstanie Listopadowe rozpoczęło się wieczorem 29 listopada 1830 r., kiedy grupa spiskowców ze Szkoły Podchorążych Piechoty na czele z Piotrem Wysockim próbowała zabić przebywającego w Belwederze Wielkiego Księcia Konstantego, brata cara Mikołaja I. Zamach się nie udał. Do wystąpienia przeciwko namiestnikowi cara przyłączyli się mieszkańcy stolicy. W walce ze 115-tysięczną armią rosyjską uczestniczyło ok. 54 tys.

Trwające przeszło rok powstanie zakończyło się klęską. Po upadku zrywu represjonowano jego uczestników i drastycznie ograniczono autonomię Królestwa Polskiego.

Cmentarz Powstańców Listopadowych – Miejsce Pamięci Narodowej – w Kopnej Górze powstał w 2013 roku. Spoczęły tam szczątki 46 powstańców z oddziału płk. Józefa Zaliwskiego – jednego ze współtwórców Sprzysiężenia Wysockiego i uczestnika Nocy Listopadowej. Żołnierze polegli w starciu z wojskiem rosyjskim nad rzeką Sokołdą w końcowej fazie powstania, zostali ekshumowani w roku 2010. Ich mogiły zdobią namalowane białe orły i żelazne krzyże. Szczątki powstańców odkryto w czasie prac ekshumacyjnych jesienią 2009 r. w okolicach Sokołdy. Poddano je badaniom archeologicznym i antropologicznym. Z tego m.in. względu pochówek możliwy był dopiero w 2013 r.

Historia tego odkrycia ma swój początek w notatce odnalezionej kilka lat wcześniej w archiwum parafii rzymskokatolickiej w Szudziałowie. Sporządził ją duchowny po wydarzeniach, które miały miejsce 25 czerwca 1831 roku pod wsią Sokołda, koło Supraśla. Z notatki wynikało, że w miejscu tym doszło do ataku wojsk rosyjskich na oddziały powstańcze, a ciała poległych polskich żołnierzy zostało pochowanych w jednej mogile. W notatce był też przybliżony opis miejsca. Odkrycie możliwe było dzięki zaangażowaniu lokalnych miłośników historii ze stowarzyszenia Collegium Suprasliense w Supraślu. Według członków tego stowarzyszenia, informacja ta i odnalezienie szczątków zmienia dotychczasowe przeświadczenie, że Sokołda związana jest z Powstaniem Styczniowym z 1863 roku. Położone w pobliżu arboretum w Kopnej Górze nosi nawet imię bohaterów tego powstania.