1 lutego br. w Warszawie odbyły się zorganizowane przez Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Społeczny Komitet Opieki nad Grobami Poległych Żołnierzy Batalionu "Zośka" i "Parasol" oraz synów Marii Stypułkowskiej – Chojeckiej ps. Kama obchody 80. rocznicy zamachu na wysokiego funkcjonariusza niemieckiego aparatu terroru Franza Kutscherę.

Centralne uroczystości w Alejach Ujazdowskich, przy pamiątkowym kamieniu poświęconym uczestnikom akcji "Kutschera" poprzedziła Msza święta w Katedrze Polowej Wojska Polskiego sprawowana w intencji poległych i zmarłych żołnierzy „Pegaza” – wykonawców podziemnego wyroku – oraz poległych, zmarłych i żyjących żołnierzy batalionów Armii Krajowej „Zośka” i „Parasol”.

 

Okolicznościowe przemówienie podczas upamiętnienia wygłosił szef UdSKiOR Jan Józef Kasprzyk przypomniał w swoim wystąpieniu rolę i znaczenie akcji bojowej "Kutschera".

 

Chcę bardzo podziękować, że tutaj, w Alejach Ujazdowskich jesteśmy razem – tak licznie przybyli w wymiarze wielopokoleniowym, aby oddać hołd tym, którzy poświęcili swoje życie i zdrowie abyśmy byli wolni. Tym, którzy 80 lat temu w imieniu Polskiego Państwa Podziemnego wykonali wyrok śmierci na Franzu Kutscherze. [...] Ta akcja trwała niespełna 100 sekund. W ciągu 100 sekund na oczach niemieckich żandarmerii i policji zabity został jeden z najpilniej strzeżonych obywateli III Rzeszy ciemięzca Warszawy.

 

W swoim wystąpieniu minister Kasprzyk podkreślił determinację uczestników akcji bojowej oraz zwrócił uwagę na fakt, iż czerpali Oni wzorce z poprzednich pokoleń walczących o Niepodległość RP w okresie zaborów.

 

Kim byli Ci, którzy tego dokonali? Urodzili się w Wolnej Polsce i nosili w sobie ciężar i dziedzictwo tych pokoleń, które musiały walczyć o Niepodległość w XVIII i w XIX wieku. Ich ukształtowała Wolna Polska, ale też legenda powstań i zrywów narodowych. Oni wiedzieli, że w każdej sytuacji, w której Polska może utracić suwerenność, muszą poświęcić to, co najcenniejsze - swoje zdrowie a nawet życie. Kształtowani byli przez legendę Powstania Styczniowego. [...] Powstańcy Styczniowi byli tym przykładem, za którym chcieliście pójść powiedział szef UdSKiOR Jan Józef Kasprzyk do obecnych podczas uroczystości Weteranów Walk o Niepodległość RP ostatnich żyjących żołnierzy batalionu "Zośka" oraz "Parasol".

 

W trakcie uroczystości głos zabrali także marszałek senatu RP Małgorzata Kidawa-Błońska, posłanka na sejm RP Małgorzata Gosiewska i poseł na sejm RP Michał Szczerba oraz jeden z synów Marii Stypułkowskiej – Chojeckiej ps. Kama.

 

W upamiętnieniu udział wzięli m. in. Weterani Walk o Niepodległość RP, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk, parlamentarzyści, podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Stanisław Wziątek, Ambasador Węgier w RP Orsolya Zsuzsanna Kovács, działacze opozycji antykomunistycznej, przedstawiciele Wojska Polskiego, poczty sztandarowe, a także mieszkańcy Warszawy.

 

Zwieńczeniem uroczystości rocznicowej było złożenie kwiatów pod kamieniem memoratywnym przypominającym bohaterstwo żołnierzy i konspiratorów biorących udział w legendarnej akcji bojowej "Kutschera". Hołd niezłomnym uczestnikom jednej z najbardziej spektakularnych i skutecznych akcji oddał również szef UdSKiOR Jan Józef Kasprzyk.