28 sierpnia br. na pl. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk wziął udział w uroczystości wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności zasłużonym działaczom opozycji antykomunistycznej.
Odznaczenia nadane przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudę wręczyli w imieniu głowy państwa doradca prezydenta Zofia Romaszewska oraz prezes IPN Jarosław Szarek. Ceremonii nadawania odznaczeń państwowych towarzyszył wernisaż wystawy plenerowej „Biało-czerwony szlak: TU rodziła się Solidarność”, przygotowanej przez Instytut Pamięci Narodowej z okazji 40. rocznicy powstania NSZZ „Solidarność”.
W wydarzeniu uczestniczyli m.in. doradca prezydenta RP Andrzeja Dudy, Zofia Romaszewska, minister edukacji narodowej Dariusz Piontkowski, szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk, ambasadorowie Ukrainy, Łotwy i Rumunii, a także działacze polskiego podziemia antykomunistycznego.
Minister edukacji narodowej odczytał list premiera Mateusza Morawieckiego:
– Czterdzieści lat temu nasz kraj zmienił swoje oblicze. Wspólne działanie i wola setek tysięcy osób sprawiły, że powstał Niezależny Samorządny Związek Zawodowy – pierwszy w komunistycznej części Europy i świata. "Solidarność" do dziś pozostaje fenomenem i inspiruje działaczy społecznych – podkreślił premier.
– Jan Paweł II nieustannie nauczał o przyrodzonej godności każdego człowieka i jego podmiotowości w czasie pracy. Z takiego przekonania wyrosła wielka idea wcielona w życie przez naszych rodaków, która dzięki porozumieniu, współpracy przyniosła nam wszystkim wolność – zaznaczył premier.
Natomiast dr Jarosław Szarek podczas uroczystości wręczenia odznaczeń zwrócił się do zebranych słowami:
– Misją IPN jest zawołanie po imieniu każdego, komu zawdzięczamy wolną Polskę, o nikim nie możemy zapomnieć – powiedział dr Jarosław Szarek.
Uczestnicy wydarzenia odwoływali się do aktualnych wydarzeń na Białorusi. W imieniu odznaczonych Andrzej Melak zakończył przemówienie słowami: "Niech żyje Polska! Niech żyje wolna Białoruś!”
W gronie uhonorowanych znaleźli się m.in. Bogdan Jarosiński, który w latach 1982-89 był członkiem Komitetu Założycielskiego NSZZ "Solidarność" w Ursusie, Krzysztof Robert Górski, który jako uczeń LO im. Jana Zamoyskiego w Warszawie od 1985 r. należał do konspiracyjnej organizacji uczniowskiej o nazwie Wolność i Niezawisłość. Pośmiertnie Krzyżem Wolności i Solidarności został uhonorowany min.: Henryk Bąk, działacz ludowy i niepodległościowy, który w 1978 organizował Niezależne Związki Zawodowe Rolników. W Sierpniu 1980 uczestniczył w strajku w Stoczni Gdańskiej. Odznaczenie pośmiertnie przyznano także Stefanowi Melakowi, działaczowi niepodległościowemu i antykomunistycznemu, członkowi KPN.
Po uroczystym wręczeniu odznaczeń zaprezentowana została kompletna wersja wystawy plenerowej „Biało-czerwony szlak: TU rodziła się Solidarność”, przygotowana z okazji 40. rocznicy powstania NSZZ „Solidarność”. Wystawa została objęta Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości.
Ekspozycja będzie dostępna dla zwiedzających do 16 października br. Wernisaż ukazuje ogólnopolskie masowe strajki z lipca, sierpnia i września 1980 r. Składa się z części ogólnopolskiej i części regionalnych dokumentujących powstawanie "Solidarności” w niemal każdym zakątku naszego kraju. Prezentowana przez dwa miesiące w 53 miastach wystawa zawiera najważniejsze epizody, które miały miejsce w lipcu, sierpniu, wrześniu 1980 r. Przypomina również o pierwszej pielgrzymce Jana Pawła II do Polski oraz o działaniach Kościoła.