W 100. rocznicę zawarcia sojuszu polsko-rumuńskiego, 3 marca br., w siedzibie Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” w Warszawie odbył się wernisaż przygotowanej przez Centralną Bibliotekę Wojskową wystawy planszowej pod tytułem Sojusznicy. Polska – Rumunia. 1918-1939. W 100-lecie podpisania „Konwencji o przymierzu odpornem między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Rumunji”. W wydarzeniu udział wziął Szef UdSKiOR Jan Józef Kasprzyk.

 

Podczas uroczystości głos zabrali: Prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Dariusz Bonisławski, Dyrektor Centralnej Biblioteki Wojskowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego dr Jan Tarczyński, Wicemarszałek Sejmu RP Małgorzata Gosiewska, Ambasador Rumunii w Polsce JE Ovidiu Dranga, Senator RP Maria Koc, Szef Gabinetu Politycznego Ministra Obrony Narodowej Łukasz Kudlicki oraz Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.

 

W okolicznościowym wystąpieniu minister Kasprzyk podkreślił, jak ważnym porozumieniem w kontekście ówczesnej sytuacji politycznej w Europie był sojusz Polski z Rumunią:

 

W latach 1919-20 Marszałek Józef Piłsudski usiłował zrealizować swą wielką wizję, jaką miała być federacja państw niepodległych powiązanych sojuszem z Polską, które odrzuciłyby możliwie jak najdalej żywioł moskiewski. Niestety, koncepcji tej nie udało się zrealizować. Piłsudski przekonał jednak Rumunów, że trzeba zawrzeć obronny sojusz wobec imperialnych planów Rosji bolszewickiej. To był powód, dla którego sto lat temu, 3 marca 1921 roku, podpisano to porozumienie, które w dużej mierze przez wiele lat gwarantowało bezpieczeństwo w Europie środkowo-wschodniej. Było ono w pewnym sensie realizacją wcześniejszej koncepcji Marszałka – mówił Szef UdSKiOR, wyjaśniając, jak dobre relacje łączyły wówczas odradzającą się Rzeczpospolitą z Królestwem Rumunii:


Józef Piłsudski dbał o to, aby stosunki polsko-rumuńskie wyglądały jak najlepiej. Wyrazem tej sympatii były aż cztery jego wizyty w Rumunii. Marszałek stwierdził nawet, iż „między Morzem Bałtyckim a Morzem Czarnym istnieje właściwie jeden naród, tylko pod dwoma sztandarami”; że jest tak wiele cech wspólnych łączących oba te narody, że możemy mówić o jednej nacji. To chyba najpiękniejsze sformułowanie, które Piłsudski wypowiedział o jakimkolwiek innym państwie niż Polska – zaznaczył Jan Józef Kasprzyk.

 

Uroczystego otwarcia ekspozycji dokonała Wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska wspólnie z zaproszonymi gośćmi.

 

--

Wystawa pt. Sojusznicy. Polska – Rumunia. 1918-1939. W 100-lecie podpisania „Konwencji o przymierzu odpornem między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Rumunji” została przygotowana przez Centralną Bibliotekę Wojskową im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w ramach obchodów 100. rocznicy zawarcia sojuszu między Rzeczpospolitą Polską a Królestwem Rumunii. Na wystawie prezentowane są fotografie, mapy, schematy, grafiki oraz plakaty pochodzące głównie ze zbiorów CBW i polskich archiwów państwowych, a także autorskie teksty historyczne. Ekspozycja ukazuje główne wątki współpracy sojuszniczej między Polską i Rumunią, w tym kwestię współpracy sprzętowo-materiałowej oraz dyplomatycznej (wizyty państwowe przedstawicieli władz obu krajów), a także życie mniejszości polskiej w Rumunii. Wystawę można oglądać do 31 marca 2021 r. w galerii plenerowej Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” przy ul. Krakowskie Przedmieście 64 w Warszawie.