W Imoli i w Castel San Pietro Terme odbyły się 23 września br. uroczystości wieńczące obchody 80. rocznicy sformowania Armii Andersa, które w dniach 18-23 września br. zorganizował we Włoszech Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. W Imoli odsłonięto pomnik gen. Władysława Andersa – dowódcy 2. Korpusu Polskiego, którego podkomendni zapisali się złotymi zgłoskami na kartach historii, zdobywając m.in. włoskie wzgórze Monte Cassino.
Autorem odlanego z brązu upamiętnienia przedstawiającego postać gen. Andersa jest włoski rzeźbiarz Luigi Enzo Mattei. Zgodnie z wizją artysty wybitnemu dowódcy towarzyszą symboliczne przedmioty, m.in. piedestał przeznaczony dla męża stanu. Odsłonięcia rzeźby dokonali szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk, córka gen. Andersa i ambasador RP w Rzymie Anna Maria Anders, a także przedstawiciele lokalnych władz włoskich.
Podczas uroczystości w Imoli, której towarzyszyła ekspozycja prezentująca powojenne losy wybranych żołnierzy 2. Korpusu Polskiego, minister Kasprzyk podkreślił, że odsłonięcie pomnika gen. Andersa jest wyjątkowym momentem zarówno dla polskiej delegacji, przybyłej w tych dniach do Włoch, jak również dla władz i mieszkańców tego włoskiego miasta:
– Stoimy przed pomnikiem bohatera wielu narodów, a przede wszystkim bohatera narodu polskiego i włoskiego, generała Władysława Andersa. To historyczna chwila, w której wszyscy możemy oddać hołd generałowi i podziękować za świadectwo jego życia, które było przepełnione miłością do własnej ojczyzny. Było ono również przepełnione umiłowaniem wolności, którą powinni cieszyć się wszyscy mieszkańcy Europy. Generał Anders dobrze wiedział, że niepodległość to najpiękniejszy dar, jaki opatrzność daje ludziom, narodom i państwom. W imię tego daru należy czasem poświęcić zdrowie, a nawet życie – ocenił minister Kasprzyk.
– Wśród polskich kawalerzystów okresu II Rzeczypospolitej, którym był między innymi generał Władysław Anders, znana była pewna maksyma, którą starano się wcielać w życie zarówno zawodowe, jak i osobiste. Wyrażała się ona w następujących słowach: w życiu, jak przy konnym skoku, trzeba swoje serce przerzucić za przeszkodę. Tę maksymę może realizować każdy z nas. Wierny był jej również gen. Władysław Anders, który stawiał sobie i swoim podkomendnym dalekosiężne cele, utwierdzając ich w przekonaniu, że nie ma rzeczy niemożliwych. Historia pobytu 2. Korpusu Polskiego na Półwyspie Apenińskim, w szczególności bitwa o Monte Cassino, pokazała, że nawet w sytuacjach najtrudniejszych można tę maksymę wcielać w życie – przypomniał szef UdSKiOR, dodając:
– Chciałem podziękować wszystkim, którzy przyczynili się do budowy tego pomnika: pomysłodawcom, władzom miasta Imola, a także jego mieszkańcom. Cieszę się, że generał Anders na stałe zagości w przestrzeni publicznej tej uroczej miejscowości. Mam przekonanie, że w ten sposób uczestniczymy – Włosi i Polacy – w czymś niezwykle ważnym: w budowaniu wspólnej przyjaznej przyszłości w oparciu o wdzięczność wobec naszych przodków – zakończył Jan Józef Kasprzyk.
Niepodległościową pielgrzymkę do Republiki Włoskiej polskich weteranów II wojny światowej zakończyły uroczystości w Castel San Pietro Terme. Po złożeniu kwiatów przy tablicy upamiętniającej wyzwolenie tego miasta przez 2. Korpus Polski 17 kwietnia 1945 roku polska delegacja udała się w miejsce przeprawy żołnierzy Armii Andersa przez rzekę Sillaro, gdzie również złożono wieńce i wiązanki kwiatów. Podczas czwartkowych uroczystości w obu wspomnianych miejscowościach szef UdSKiOR uhonorował zasłużone osoby medalami „Pro Bono Poloniae” i „Pro Patria”. Wśród wyróżnionych pierwszym z wymienionych odznaczeń znaleźli się: prof. Luigi Enzo Mattei, Franco Fanti oraz Angela Riccomi. Medal „Pro Patria” otrzymali: Elisabetta Bertozzi, general C.A. Antonio De Vita, prof. Giovanni Morsiani, Adriana Campidori, Anna Mondini, Giampietro Mondini, Davide Fabbri, Gabriele Ravanelli, Moreno Daini, Fabrizia Palazzo, Paolo Castellari, Fausto Tinti, a także Urząd Miasta w Imoli oraz Stowarzyszenie „Eredità e Memoria”.
