09. Grudzień 2024 - 15. Grudzień 2024
|
Poniedziałek 09. Grudzień
|
-
Kartka z kalendarza
1918 – w Lublinie zainaugurował działalność Katolicki Uniwersytet Lubelski, założony z inicjatywy ks. Idziego Radziszewskiego. W II RP KUL należał do jednego z dynamiczniej rozwijających się ośrodków naukowych, wspieranych zarówno przez Kościół, jak i państwo. Kształcił studentów na wydziałach teologicznym, prawa kanonicznego, prawa i nauk społecznych oraz nauk humanistycznych. W czasie okupacji niemieckiej był zamknięty, a kadra naukowa poddana licznym represjom. Po wojnie kadrę naukową KUL stanowili m.in. profesorowie wysiedleni z Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie i Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Jednym z wykładowców był bp. Karol Wojtyła (Jan Paweł II), którego imię KUL nosi od 16 października 2005 r.
1922 – Zgromadzenie Narodowe dokonało wyboru Gabriela Narutowicza na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
1990 – w Polsce odbyła się II tura pierwszych po wojnie wolnych wyborów prezydenckich, które wygrał Lech Wałęsa. Urząd Prezydenta RP sprawowała do 1995 r.
|
Wtorek 10. Grudzień
|
-
Kartka z kalendarza
1927 – Marszałek Józef Piłsudski wziął udział w sesji Rady Ligi Narodów w Genewie poświęconej normalizacji stosunków polsko-litewskich. Marszałek Piłsudski zadał premierowi Litwy Augustinasowi Voldemarasowi pytanie, które przeszło do historii dyplomacji: pokój, czy wojna?
|
Środa 11. Grudzień
|
-
Kartka z kalendarza
1922 – przed Zgromadzeniem Narodowym odbyło się zaprzężenie pierwszego Prezydenta RP Gabriela Narutowicza.
1948 – władze komunistyczne aresztowały w Zakopanem ostatniego Delegata Rządu RP na Kraj (od czerwca 1945 r.) Jerzego Bronisława Brauna, wybitnego polskiego pisarza i krytyka literackiego, filozofa, instruktora harcerskiego. Podczas tortur w UB wybito mu wszystkie zęby i oko. Braun wyszedł z więzienia w 1956 r. i pozostał do końca życia na emigracji. Był m.in. świeckim ekspertem podczas Soboru Watykańskiego II.
|
Czwartek 12. Grudzień
|
|
Piątek 13. Grudzień
|
-
Kartka z kalendarza
1912 – w prasie galicyjskiej ukazała się odezwa Tymczasowej Komisji Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych, w której apelowano, aby w przypadku wybuchu konfliktu międzynarodowego, naród polski wystąpił zbrojnie o wyzwolenie „Królestwa Polskiego z niewoli rosyjskiej”. Odezwa, pierwotnie skonfiskowana przez austriacką cenzurę, ukazała się dzięki interwencji polskich posłów Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej Galicji i Śląska Cieszyńskiego w parlamencie wiedeńskim.
1981 – władze komunistyczne na czele z gen. Wojciechem Jaruzelskim, działając z pogwałceniem obowiązującego prawa, wprowadziły w Polsce stan wojenny (zniesiony 22 lipca 1983 r.), w wyniku którego zostało aresztowanych i internowanych ok. 10 tysięcy działaczy opozycji („Solidarności”, KPN), a ponad 150 osób zostało zamordowanych. Zintensyfikowano działania organów bezpieczeństwa, wzmożono cenzurę i inwigilację obywateli, zdelegalizowano NSZZ „Solidarność”.
|
Sobota 14. Grudzień
|
-
Kartka z kalendarza
1828 – w warszawskiej Szkole Podchorążych zawiązała się niepodległościowa organizacja konspiracyjna kierowana przez ppor. Piotra Wysockiego, która dwa lata później doprowadziła do wybuchu Powstania Listopadowego.
1922 – Naczelnik Państwa Józef Piłsudski złożył urząd głowy państwa na ręce wybranego 9 grudnia Prezydenta RP Gabriela Narutowicza. Podczas uroczystości w Belwederze Marszałek powiedział: Ja oficer czynnej służby, który nigdy przed nikim nie stawał na baczność, staję na baczność przed Polską, którą Ty reprezentujesz.
1970 – stoczniowcy w Gdańsku, protestując przeciwko wprowadzonym przez komunistów podwyżkom cen zorganizowali manifestację pod gmachem Komitetu Wojewódzkiego PZPR. Doszło do starć z milicją.
|
Niedziela 15. Grudzień
|
-
Kartka z kalendarza
1900 – osadzony w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej Józef Piłsudski rozpoczął symulację choroby psychicznej, dzięki czemu został przewieziony do Szpitala św. Mikołaja w Petersburgu. Ze szpitala uciekł z 14 na 15 maja 1901 r.
1970 – kolejny dzień protestów robotniczych w Gdańsku. W wyniku eskalacji konfliktu robotnicy podpalili m.in. gmach KW PZPR, a milicja i wojsko użyło przeciwko demonstrantom ostrej amunicji. Zginęło 8 osób.
|