Do istotnych zmian wprowadzanych ustawą z dnia 8 czerwca 2017 r. o zmianie ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych oraz niektórych innych ustaw, która wejdzie w życie w dniu 31 sierpnia 2017 r. należą zmiany dokonywane w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1383).

 

Ustawodawca wprowadził nową zasadę, że przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty okresy:

- osadzenia w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia na terytorium Polski na mocy skazania albo bez wyroku po dniu 31 grudnia 1955 r. za działalność polityczną (a nie do 31 grudnia 1956 roku jak było dotychczas)

oraz

- internowania na podstawie art. 42 dekretu z dnia 12 grudnia 1981 r. o stanie wojennym (Dz. U. poz. 154, z 1982 r. poz. 18 oraz z 1989 r. poz. 178) uwzględnia się w wymiarze podwójnym.

 

Według dotychczas obowiązujących przepisów, okres osadzenia w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia na terytorium Polski na mocy skazania albo bez wyroku po dniu 31 grudnia 1956 r. za działalność polityczną był uwzględniany jako okres składkowy, ale w pojedynczym wymiarze. Podobnie, okres internowania na podstawie art. 42 dekretu z dnia 12 grudnia 1981 r. o stanie wojennym był uważany za okres składkowy, ale był uwzględniany również w pojedynczym wymiarze.

 

Nowelizacja, która wejdzie w życie 31 sierpnia 2017 r. nie zmienia dotychczas obowiązujących procedur w zakresie uznawania ww. okresów za okresy składkowe.

 

1. Okresy osadzenia w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia na terytorium Polski na mocy skazania albo bez wyroku po dniu 31 grudnia 1956 r. za działalność polityczną

Zgodnie z zapisem art. 117 ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych okresy osadzenia w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia na terytorium Polski na mocy skazania albo bez wyroku po dniu 31 grudnia 1956 r. za działalność polityczną potwierdza

a) prezes sądu okręgowego w przypadku osadzenia na mocy wyroku

albo

b) Prezes Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu  -  w przypadku osadzenia bez wyroku.

 

W celu uzyskania stosownego potwierdzenia przez Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni albo przez prezesa sądu okręgowego należy wystąpić do tych podmiotów z pisemnym wnioskiem, który będzie zawierał żądanie potwierdzenia jako składkowego okresu osadzenia w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia na terytorium Polski na mocy skazania albo bez wyroku po dniu 31 grudnia 1955 r. za działalność polityczną. Nie są wymagane żadne szczególne formularze.

 

2. Okres internowania na podstawie art. 42 dekretu z dnia 12 grudnia 1981 roku o stanie wojennym

Zgodnie z zapisem art. 6 ust. 2 pkt 8 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, okres internowania na podstawie art. 42 dekretu z dnia 12 grudnia 1981 roku o stanie wojennym jest okresem składkowym zaliczanym przez organy emerytalno-rentowe przy ustalaniu prawa do emerytury i renty i obliczaniu ich wysokości. Nie wymaga zatem potwierdzenia decyzją żadnego organu administracji państwowego. Konieczne jest jedynie przedłożenie w organie emerytalno-rentowym dowodów, potwierdzających fakt internowania i zwolnienia z internowania. W przypadku nieposiadania tego rodzaju dokumentów niezbędne jest zwrócenie się z wnioskiem do Instytutu Pamięci Narodowej w tej sprawie.

 

Formularz wniosku o udostepnienie dokumentów osobom fizycznym zamieszczony jest do pobrania na stronie internetowej IPN pod adresem: http://ipn.gov.pl/pl/archiw/udostepnianie/rodzaje-realizowanych-w/27541,Wniosek-o-udostepnienie-dokumentow-w-celu-wykonywania-zadan-ustawowych.html

nr 12 (408) grudzień 2024

grudzien 2024