Rada do Spraw Działaczy Opozycji Antykomunistycznej oraz Osób Represjonowanych z Powodów Politycznych

: 21-03-18 11:40

Rada do Spraw Działaczy Opozycji Antykomunistycznej oraz Osób Represjonowanych z Powodów Politycznych jest organem opiniodawczo-doradczym w sprawach dotyczących działaczy opozycji antykomunistycznej oraz osób represjonowanych z powodów politycznych, działającym przy Szefie Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Członków Rady powołuje i odwołuje imiennie Szef Urzędu spośród osób o potwierdzonym statusie działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych, zapewniając udział w niej różnych środowisk dawnej opozycji. Jej członkowie powoływani są na czas określony wykonywaniem funkcji przez Szefa Urzędu.

W skład Rady wchodzi od 15 do 20 członków, którzy pełnią swoje funkcje społecznie. Członkowie Rady spośród swego grona wybierają przewodniczącego, 3 zastępców oraz sekretarza. Wybory odbywają się w trybie tajnym, chyba że członkowie Rady jednogłośnie zaakceptują jawny tryb wyborów.

Do zadań Rady należy opiniowanie podejmowanych przez Urząd inicjatyw legislacyjnych, a także zgłaszanie wniosków w sprawach istotnych dla działaczy opozycji antykomunistycznej oraz osób represjonowanych z powodów politycznych. Rada może występować z apelami i postulatami do władz państwowych oraz samorządowych.

Rada wyraża swoje stanowisko w formie uchwał podejmowanych zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy członków Rady. W przypadku równej liczby głosów decyduje głos przewodniczącego obrad. Posiedzenia Rady zwoływane są w miarę potrzeby. Uczestniczy w nich Szef Urzędu lub osoba przez niego wyznaczona.

---

W trakcie obrad Rady 2.10.2024 r. wyłoniono Prezydium Rady, składające się z przewodniczącego, trzech zastępców, a także sekretarza Rady.

Obecnych na posiedzeniu było 17 członków Rady. Przy wyborze przewodniczącego zgłoszono kandydatury dwóch osób. Byli to Grzegorz Boguta i Mirosław Rybicki.
W pierwszym, tajnym głosowaniu oddano 16 ważnych głosów, a obaj kandydaci uzyskali tyle samo głosów, czyli po 8.
W związku z tym przeprowadzono drugie głosowanie, również tajne. Oddano w nim 15 ważnych głosów: Grzegorz Boguta zdobył 7 głosów, a Mirosław Rybicki 8 głosów.

Następnie, również w trybie tajnym, odbyły się wybory trzech wiceprzewodniczących Rady. Członkowie Rady zgłosili 6 kandydatur: Grzegorza Bogutę, Edwarda Nowaka, Jana Wyrowińskiego, Grażynę Juzwę, Małgorzatę Gorczewską i Witolda Janowicza.
Wszyscy zgłoszeni wyrazili swoją zgodę na kandydowanie. Oddano 17 ważnych głosów. Wiceprzewodniczącymi Rady zostali: Grzegorz Boguta (zdobył 16 głosów), Edward Nowak (zdobył 9 głosów) oraz Jan Wyrowiński (zdobył 9 głosów).

Następnie odbyły się wybory Sekretarza Rady. Do tej funkcji zgłoszono jedną kandydaturę - Lubomira Fajfera. W tej sytuacji przeprowadzono wybór w sposób jawny. Lubomir Fajfer uzyskał w nim 17 głosów.

Nowy przewodniczący, Mirosław Rybicki podziękował wszystkim członkom za wybór i zaufanie. Przywołując swój życiorys zapewnił również, że kierując pracami Rady będzie kierował się zasadami apolityczności. Wyraził również nadzieję na dobrą współpracę z pozostałymi członkami Rady podkreślając, że z większością jej członków dobrze współpracował już w latach walki z komuną.

Skład Rady do Spraw Działaczy Opozycji Antykomunistycznej oraz Osób Represjonowanych z Powodów Politycznych

	PRZEWODNICZĄCY RADY Mirosław Rybicki - był współpracownikiem Komitetu Obrony Robotników oraz Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, a także współzałożycielem Ruchu Młodej Polski. Uczestniczył w strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina. W kolejnych latach zajmował się drukiem i kolportażem solidarnościowych wydawnictw Regionu Gdańskiego.
	ZASTĘPCA PRZEWODNICZĄCEGO RADY Grzegorz Boguta - współpracownik Komitetu Obrony Robotników i współzałożyciel Niezależnej Oficyny Wydawniczej NOWA, wydającej pisma drugiego obiegu. Internowany w czasie stanu wojennego, po zwolnieniu kontynuował niezależną działalność wydawniczą. Brał udział w obradach „okrągłego stołu” i był członkiem Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”. Jest jednym z założycieli Stowarzyszenia Archiwum Solidarności.
	ZASTĘPCA PRZEWODNICZĄCEGO RADY Edward E. Nowak - działacz „Solidarności” w krakowskiej Hucie im. Lenina, uczestnik strajków, skazany na 3,5 roku pozbawienia wolności w 1982 roku oraz na 3 miesiące w 1985 roku. Współtworzył Towarzystwo Pomocy Więzionym i Inicjatywę Obywatelską w Obronie Praw Człowieka Przeciw Przemocy. Wybrany posłem na sejm kontraktowy, później pełnił funkcje podsekretarza stanu w resortach gospodarczych. Jest prezesem Stowarzyszenia „Sieć Solidarności” w Krakowie.
	ZASTĘPCA PRZEWODNICZĄCEGO RADY Jan Wyrowiński - działacz toruńskiej „Solidarności” i redaktor regionalnej prasy niezależnej, internowany w stanie wojennym. Po wyjściu na wolność organizował struktury Komitetu Obrony Więzionych za Przekonania. W III Rzeczypospolitej poseł na Sejm i senator. Obecnie pełni funkcję Prezesa Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego.
	SEKRETARZ RADY Lubomir Fajfer - był działaczem Ruchu Młodzieży Niezależnej na terenie Gorzowa Wielkopolskiego. Kolportował podziemną prasę i literaturę. Brał udział w tzw. „kołach samokształceniowych” oraz uczestniczył w antyreżimowych happeningach i demonstracjach.
	Stanisław Brzeźniak - był uczestnikiem Niezależnego Ruchu Związkowego oraz członkiem NSZZ „Solidarność” w Zakładach Chemicznych „Oświęcim” i Kopalni Węgla Kamiennego „Brzeszcze”. Po wprowadzeniu stanu wojennego uczestniczył w strajku górników. Następnie aktywnie wspierał działania „Solidarności Walczącej” oraz Konfederacji Polski Niepodległej na Śląsku.
	Krzysztof Czuma - kontynuując tradycje rodzinne, jako bardzo młody człowiek zaangażował się w działalność niepodległościową. Przemycał bibułę dla Kościoła na Słowacji. Redagował "Ucznia Polskiego" - niezależne pismo młodzieży szkolnej związane z Ruchem Obrony Praw Człowieka i Obywatela. Kolportował drugoobiegowe publikacje. Wydawał i redagował podziemne pismo "Nurt" współpracujące z Niezależnym Zrzeszeniem Studentów.
	Małgorzata Gorczewska - współzałożycielka gdańskiego Ruchu Wolność i Pokój, za co była wielokrotnie zatrzymywana i karana grzywnami przez władze komunistyczne. W 1988 roku uczestniczyła w majowych i sierpniowych strajkach, organizowała pomoc dla protestujących. w Kościele Św. Brygidy w Gdańsku. W 1990 roku była jedną z inicjatorek powołania Stowarzyszenia Amnesty International w Gdańsku.
	Witold Janowicz - już w wieku szesnastu lat, ucząc się w Technikum, rozpoczął działalność opozycyjną. W stanie wojennym rozpowszechniał ulotki „Solidarności” oraz Konfederacji Polski Niepodległej na terenie Gliwic. Za swoją działalność opozycyjną był aresztowany i sądzony. Kontynuując działalność opozycyjną zajmował się kolportażem prasy podziemnej i angażował się w akcje ulotkowe, które przerywały zatrzymania i przesłuchania.
	Grażyna Juzwa - w latach 1982-1989 współpracowała z Grupami Oporu „Solidarni”, Komitetem Porozumienia Międzyzakładowego „Solidarność” oraz Mazowiecką Konfederacją „Solidarność”. Zajmowała się przekazywaniem korespondencji pomiędzy tymi organizacjami oraz organizowaniem lokali i spotkań konspiracyjnych. Urządzała również pokazy kina domowego i spektakle teatrów podziemnych.
	Stanisław Kowalski - brał czynny udział w strajku w Radomiu w 1976 roku. Zatrzymany na demonstracji oraz skazany, przez pół roku przebywał w areszcie. Jest wieloletnim Prezesem Stowarzyszenia Radomski Czerwiec 76.
	Krzysztof Król - polityk, dziennikarz oraz działacz opozycji demokratycznej w PRL-u, związany głównie z Konfederacją Polski Niepodległej. Był posłem dwóch sejmowych kadencji i doradcą społecznym Prezydenta Bronisława Komorowskiego.
	Robert Kubicz - działał w opozycyjnych młodzieżówkach. Był jednym ze współtwórców Federacji Młodzieży Walczącej w Krakowie. Uczestniczył w manifestacjach, akcjach ulotkowych i kolportażu prasy podziemnej. Angażował się także we współpracę pomiędzy FMW a podziemną „Solidarnością” w Nowej Hucie. Był również członkiem Ruchu „Wolność i Pokój”.
	Iwona Olejniczak - działała w „Solidarności” w Zakładach Transformatorów Radiowych w Skierniewicach i Komitecie Obrony Więzionych za Przekonania, była internowana w stanie wojennym, a później inwigilowana i pozbawiana pracy.
	Ryszard Ostrowski - jako pracownik Stoczni Gdańskiej im. Lenina brał czynny udział w wystąpieniach w grudniu 1970 roku. Po aresztowaniu został pobity przez milicjantów. Dekadę później włączył się w działania „Solidarności”.
	Jerzy Stopa - działacz „Solidarności” w PKP Lokomotywownia w Skarżysku-Kamiennej. Internowany, po zwolnieniu zajmował się kolportowaniem nielegalnych wydawnictw. Obecnie pełni funkcję Prezesa Stowarzyszenia Represjonowanych w Stanie Wojennym Regionu Świętokrzyskiego.
	Alicja Szot - działaczka „Solidarności” w Zakładach Metalurgicznych URSUS, aresztowana po strajku 14 grudnia1981 roku, przetrzymywana warszawskich zakładach karnych. Po opuszczeniu aresztu, zwolniona z pracy, zaangażowała się w podziemną działalność wydawczynią, którą prowadziła przez całe lata osiemdziesiąte minionego wieku.
	Janusz Tołłoczko - działał w Niezależnym Zrzeszeniu Studentów Uniwersytetu Gdańskiego i był redaktorem w agencji prasowej Krajowej Komisji Porozumiewawczej „Solidarności”. W czasie stanu wojennego był internowany.
	Maria Wanke-Jerie - od września 1980 roku zaangażowana w „Solidarność”, podczas stanu wojennego współpracowała z Regionalnym Komitetem Strajkowym NSZZ „Solidarność” Dolny Śląsk, gdzie zajmowała się kolportażem podziemnego pisma „Z dnia na dzień” i innych wydawnictw podziemnych. Była również współorganizatorką spotkania Józefa Piniora i Piotra Bednarza z biskupem Adamem Dyczkowskim w listopadzie 1982 roku, a cztery miesiące później sama zorganizowała kolejne spotkanie Józefa Piniora z bp. Dyczkowskim.