W noc wigilijną na początku XX w. Stanisław Wyspiański włożył w usta Konrada w „Wyzwoleniu” znamienne słowa modlitwy: „Daj nam poczucie siły i Polskę daj nam żywą”. Dalej mówił ustami Konrada wielki wieszcz narodowy: „Jest tyle sił w narodzie i tyle jest tu ludzi a gdy już Duch Twój zstąpił to śpiących niech pobudzi”. Ta modlitwa sprzed ponad stu lat ziściła się w 1918 roku, gdy pokolenie Józefa Piłsudskiego obudziło ducha narodu, wybudziło naród polski z marazmu i uśpienia, pokazało, że można walczyć o coś, co wydawało się nierealne: niepodległość - powiedział w sobotę do weteranów walk o niepodległość Rzeczypospolitej, uczestników Grudnia’70 i Stycznia’71 szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.

Podczas spotkania w Szczecinie ponad 30 osób związanych z opozycją antykomunistyczną szef urzędu uhonorował medalami „Pro Patria” za zasługi w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej. Jak mówił Jan Józef Kasprzyk, „w czasie komunistycznego zniewolenia wy byliście pokoleniem, które poszło wyprostowane wśród tych, którzy byli na kolanach”. Tak jak pokolenie z 1918 r. tak i wy udowodniliście, że można bić się o rzeczy, które wydawały się dla wielu wówczas nierealne, bić się o suwerenną Polskę, walczyć o niepodległość i sprawiedliwą Rzeczpospolitą. I tak jak tamtemu pokoleniu tak i wam się udało, choć po wielu latach zmagań, cierpieniu i represji. Za to Rzeczpospolita jest wam dozgonnie wdzięczna - dodał.

Dlatego też, wykazywał szef urzędu, „jesteście dla nas bohaterami naszej niepodległości”. Jesteście spadkobiercami tamtego pokolenia sprzed 100 lat, które również udowodniło, że chcieć to móc. W grudniu 1970 r. obudziliście ducha naszego uśpionego narodu. Ten naród potrzebował iskry i ta iskra przyszła również z Pomorza Zachodniego - podkreślił.

Medalami „Pro Patria” odznaczono 32 osoby. Wśród uhonorowanych medalem znalazła się m.in. Teresa Olesińska-Dowlasz, która była jedną z przypadkowych ofiar wydarzeń szczecińskiego Grudnia 1970 r. Wówczas to jako 21-letnia dziewczyna została raniona serią 11 strzałów, doznając ran klatki piersiowej oraz brzucha, porażenia kończyn dolnych, przerwania rdzenia kręgowego.

Medal „Pro Patria” otrzymał architekt Piotr Mync. W „Solidarności” działał od 1980 r., a po wprowadzeniu stanu wojennego zajmował się redagowaniem i dystrybucją pism drugiego obiegu w tym m.in. gazety „KOS” oraz „Feniks”. Obecnie pełni on funkcję wiceprezydenta Stargardu.

Odznaczony medalem został Mieczysław Jurek działacz „Solidarności” od 1980 r., który po wprowadzeniu stanu wojennego był wielokrotnie zatrzymywany i przesłuchiwany przez Służbę Bezpieczeństwa za kolportarz ulotek i prasy podziemnej. Jurek zajmuje obecnie stanowisko przewodniczącego NSZZ „Solidarność" regionu Pomorza Zachodniego.

Uhonorowany medalem został również dyrektor oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie dr Paweł Skubisz, który jest autorem książek m.in. „Nocna Rewolta. Antysowieckie zamieszki w Szczecinie 10 grudnia 1956 r.”, „Studia nad wywiadem i kontrwywiadem Polski w XX wieku”, „Twarze gorzowskiej bezpieki”.

Wśród wyróżnionych jest także Winicjusz Radwański, uczestnik demonstracji w grudniu 1970r i strajku w Stoczni Szczecińskiej w 1980 r., Edward Gałązka, który był jednym z działaczy „Solidarności” zwolnionych z pracy ze Szczecińskiej Stoczni Remontowej Gryfia po wprowadzeniu stanu wojennego, Jan Mordasiewicz - współtwórca Obywatelskiego Komitetu Porozumiewawczego w 1989 r.