W sercu warszawskiej Ochoty – na placu im. Gabriela Narutowicza odbyły się dziś obchody 97. rocznicy wyboru patrona placu na Urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Udział w nich wziął Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.

 

Plac im. Gabriela Narutowicza to miejsce wyjątkowe na ochockiej, ale i warszawskiej mapie. Nieopodal placu, w jednej z kamienic znajdującej się na ulicy Filtrowej 31 lipca 1944 roku płk. dypl. Antoni Chruściel „Monter” dowódca Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej podpisał w konspiracyjnej kwaterze swego sztabu rozkaz rozpoczęcia Powstania Warszawskiego. Tu też znajduje się wzniesiony w latach 1925-1930 kompleks domów akademickich, które w czasie powstania próbowali zdobyć mieszkańcy walczącej Warszawy. Tutaj w październiku 1957 roku podczas strajku studentów rannych zostało 50 osób w starciach z milicją. Plac Narutowicza to miejsce szczególne – ze swoją historią i tragicznymi losami. Podobne też było życie jego patrona, któremu dziś oddaliśmy cześć.

 

– Gabriel Narutowicz, to postać wielka, z której jesteśmy dumni nie tylko tutaj, ale z której powinniśmy być dumni w wymiarze europejskim i światowym. To przykład patrioty, który potrafił swoje własne korzyści pozostawić na rzecz działania rozumianego jako służba. To jest testament pokolenia twórców II Rzeczypospolitej – służyć wspólnocie. Ten testament każdy z nas powinien realizować. – powiedział Szef UdSKiOR Jan Józef Kasprzyk.

 

W uroczystościach wzięła także udział burmistrz dzielnicy Ochota Katarzyna Łęgiewicz, a także kombatanci oraz uczniowie z ochockich szkół.

 

Gabriel Narutowicz urodził się 17 marca 1865 r. w Telszach na Żmudzi. W czasie I wojny światowej brał udział m.in. w pracach Szwajcarskiego Komitetu Generalnego Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce. We wrześniu 1919 r., na zaproszenie polskiego rządu, przybył do kraju, gdzie aktywnie zaangażował się w odbudowę państwa polskiego.

 

23 czerwca 1920 r. objął tekę ministra robót publicznych w rządzie Władysława Grabskiego. Funkcję tę pełnił jeszcze w trzech gabinetach: Wincentego Witosa oraz pierwszym i drugim Antoniego Ponikowskiego. W 1922 r. Narutowicz został ministrem spraw zagranicznych w rządzie Artura Śliwińskiego; tę funkcję pełnił również w rządzie Juliana Ignacego Nowaka.

 

Zaprzysiężenie Gabriela Narutowicza na prezydenta odbyło się 11 grudnia 1922 r. Kilka dni po objęciu urzędu, 16 grudnia, podczas wernisażu wystawy w warszawskiej Zachęcie, Gabriel Narutowicz zginął zastrzelony przez fanatyka – malarza Eligiusza Niewiadomskiego. Został pochowany w warszawskiej Bazylice Archikatedralnej Św. Jana Chrzciciela.

 

nr 11 (407) listopad 2024

listopad