23 lutego br. w Bazylice Archikatedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny we Lwowie została odprawiona uroczysta Msza święta w intencji ofiar mordu w Hucie Pieniackiej. W ten sposób Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk, Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP Adam Kwiatkowski, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Bartosz Cichocki, przedstawiciele Konsulatu Generalnego RP we Lwowie, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a także rodziny ofiar zagłady oraz Polacy mieszkający na Ukrainie rozpoczęli obchody 75. rocznicy zbrodni dokonanej przez ukraińskich nacjonalistów na ludności polskiej w Hucie Pieniackiej.

Po Eucharystii Szef UdSKiOR podkreślał jak ważne jest upamiętnianie ofiar tej zbrodni: Nasza obecność dziś we Lwowie, jutro w Hucie Pieniackiej pokazuje, że pamiętamy i traktujemy bardzo poważnie pamięć jako źródło, element i fundament naszej współczesnej tożsamości. Nie można odciąć się od historii, choćby była najbardziej bolesna, krwawa i trudna. Bo bez przeszłości, bez pamięci nie zbuduje się współczesności i nie zbuduje się przede wszystkim przyszłości Jan Józef Kasprzyk zwrócił również uwagę na znaczenie wyjaśnienia wydarzeń sprzed 75 lat dla współczesnych relacji polsko-ukraińskich: Nie tylko w relacjach miedzy ludźmi, ale również między narodami, najważniejsza jest prawda. Prawda jest fundamentem, jest spoiwem, prawda wymaga odwagi, ale bez prawdy nie można zbudować przyszłości. I tak jak mówią rodziny ofiar Wołynia, ofiar Huty Pieniackiej: nie o zemstę, ale o pamięć i prawdę wołają ofiary. Prawda zawsze wyzwala – tak uczy Ewangelia. Prawda jest tym warunkiem, który pozwoli obu narodom budować przyszłość.

24 lutego br. uczestnicy obchodów oddali hołd Polakom zamordowanym 28 lutego 1944 r. przez ukraińskich żołnierzy dywizji SS Galizien w miejscu, gdzie obecnie stoi pomnik upamiętniający ofiary, a 75 lat temu znajdowała się polska wieś Huta Pieniacka.

Podczas uroczystości list od Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej odczytał minister Adam Kwiatkowski, a Małgorzata Gośniowska-Kola, przewodnicząca stowarzyszenia zrzeszającego rodziny ofiar mordu w Hucie Pieniackiej, zwróciła się z apelem do przedstawicieli lokalnych władz: Bardzo prosimy władze ukraińskie, by pozwoliły nam postawić krzyże na tych grobach, aby te ofiary spoczęły w poświęconej ziemi, bo to nasz chrześcijański obowiązek.

Obchody rocznicowe na Ukrainie zorganizowało Stowarzyszenie Huta Pieniacka we współpracy z parafią rzymskokatolicką w Brodach.

---

W lutym 1944 r. w nieistniejącej dziś już wsi w obwodzie lwowskim jej polscy mieszkańcy zostali zamordowani przez żołnierzy 4. pułku policji SS 14. Dywizji SS „Galizien”. Według różnych danych w Hucie Pieniackiej straciło życie od 600 do 1200 osób. Zgodnie z ustaleniami śledztwa Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Krakowie, w wyniku pogromu w Hucie Pieniackiej zostało zamordowanych około 850 osób.