W Muzeum Więzienia Pawiak 14 czerwca 2016 roku odbyła się uroczystość z okazji Narodowego Dnia Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady, w której wziął udział p.o. Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.

Przed laty niemiecka nazistowska III Rzesza podeptała godność człowieka, sprowadzając go tylko do wymiaru numeru obozowego i dając mu jedyne zadanie - niewolniczą pracę lub błyskawiczną śmierć i zagładę. Stało się tak, ponieważ tamten system odrzucił wartości, na których była budowana cywilizacja łacińska. Niemiecka III Rzesza odrzuciła w całej rozciągłości to, co Święty Jan Paweł II nazwał „cywilizacją miłości”, zastępując ją cywilizacją śmierci. W tamtym systemie - odwołam się raz jeszcze do słów Jana Pawła II wypowiedzianych na Majdanku w 1987 roku - człowiek dla człowieka przestał być bratem, a zaczął być katem. III Rzesza zrezygnowała z tego fundamentu, który przynosił Europie przez lata szczęście. Tym fundamentem była miłość do drugiego człowieka, postrzeganie go w kategorii  brata. Trzeba o tym pamiętać współcześnie, aby nigdy więcej tragizm II wojny światowej i obozów zagłady nie powtórzył się. A nie powtórzy się tylko wtedy, kiedy Europa i każdy z nas nie zapomni o wartościach najświętszych - o tym, że drugi człowiek jest bliźnim, jest bratem. Nie ma narodów lepszych i gorszych - wszyscy ludzie są braćmi. Dzień taki, jak dzisiejszy, wyzwala konieczność przypominania o tym – powiedział do zebranych na uroczystości Jan Józef Kasprzyk.

Prezes Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Politycznych Stanisław Zalewski przypomniał o martyrologii rodaków w miejscach szczególnej represji w latach 1939-1945, które wypisane są na tablicach przy Muzeum Więzienia Pawiak. Kapłani trzech wyznań odmówili modlitwę ekumeniczną, po czym nastąpiła ceremonia złożenia kwiatów i zapalenia zniczy przed Pomnikiem Drzewa Pawiackiego. Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych współorganizował uroczystości.

Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady upamiętnia pierwszy transport polskich więźniów do obozu KL Auschwitz z 14 czerwca 1940 roku, w którym było 728 osób. Ustanowiony został uchwałą z 12 czerwca 2015 roku. Tym samym Sejm zmienił nazwę wprowadzonego 9 lat wcześniej Narodowego Dnia Pamięci Ofiar Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wzywa władze państwowe i samorządowe do podejmowania inicjatyw upamiętniających ofiary II wojny światowej, w szczególności niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych i niemieckich nazistowskich obozów zagłady, oraz polski wkład w walkę z niemiecką ideologią narodowego socjalizmu – czytamy w uchwale.