Uroczystości z okazji 101. rocznicy jednej z największych bitew Legionów Polskich w I wojnie światowej odbyły się 3 sierpnia 2016 roku w Jastkowie koło Lublina. W obchodach wziął udział p.o. Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.

W Jastkowie na Cmentarzu Legionistów została odprawiona msza święta. Przed pomnikiem poświęconym legionistom i na ich grobach złożono kwiaty. Odczytano apel poległych i oddano salwę honorową.

Legioniści I i III Brygady, przelewając tutaj krew za ojczyznę udowodnili, że polskość to jest umiłowanie niepodległości. Oni nie wiedzieli jak smakuje niepodległość, bo byli pokoleniem wychowanym w niewoli, w okresie zaborów, a mimo to tak ją ukochali, że przelewali za nią krew, oddawali swoje życie. Na tym cmentarzu pochowanych jest blisko stu legionistów. To, że po 101 latach pamiętamy o nich, to najlepszy dowód na to, że oni zwyciężyli. Tradycja niepodległościowa przetrwała, mamy Polskę wolną, ale zawdzięczamy ją również pokoleniu legionistów Józefa Piłsudskiego. My mamy łatwiej. Nie musimy umierać za Polskę, ale musimy dla niej pracować, trwać i pamiętając o przeszłości budować współczesność i myśleć o przyszłości – powiedział podczas uroczystości p.o. Szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.

W uznaniu szczególnych zasług w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość Ojczyzny Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych uhonorował Medalami „Pro Patria”: Chorągiew Lubelską ZHP Hufiec Lublin, Jerzego Bednarza, Teresę Kot, Wandę Łazowską i Piotra Jana Przygodzkiego.

W obchodach wzięli udział kombatanci i przedstawiciele władz oraz mieszkańcy Jastkowa. Podczas koncertu w miejscowej szkole młodzież zaprezentowała program artystyczny, wystąpił Zespół Pieśni i Tańca „Dąbrowica”. Uczniowie szkoły, która nosi imię Józefa Piłsudskiego opiekują się na co dzień grobami Legionistów.

Legiony Polskie pod Jastkowem toczyły walkę między 31 lipca, a 3 sierpnia 1915 roku. Z wojskami rosyjskimi starli się wówczas żołnierze I Brygady Legionów Józefa Piłsudskiego oraz wydzielony z III Brygady 4 pułk piechoty ppłk. Bolesława Roi. Była to jedna z największych bitew Legionów. Jednostki polskie od 31 lipca próbowały przełamać pozycje rosyjskie, ale kilkakrotne podejścia nie przynosiły skutku. Ogólna sytuacja na froncie zmusiła Rosjan do opuszczenia umocnień i Legioniści 3 sierpnia 1915 roku wkroczyli do Jastkowa. Wspomniany 4 pułk przeszedł wówczas chrzest bojowy i poniósł olbrzymie straty.